Jak wykreślić hipotekę przymusową?

Hipoteka przymusowa to bardzo specyficzny rodzaj zabezpieczenia wierzytelności na nieruchomości. Do jej ustanowienia nie jest wymagana zgoda właściciela np. domu czy mieszkania. Hipotekę przymusową ustanawia się na podstawie tytułu wykonawczego, czyli tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzule wykonalności (np. prawomocne orzeczenie sądu, postanowienie prokuratorskie czy decyzja administracyjna). Taką hipotekę można wykreślić, a jak to zrobić, tego dowiesz się z naszego poradnika.

Punkt wyjścia do wykreślenia hipoteki przymusowej

Najważniejsze jest to, że do wykreślenia hipoteki przymusowej może dojść wyłącznie za zgodą wierzyciela. To jego należności są zabezpieczone hipoteką, dlatego dłużnik, który chce – pisząc obrazowo – uwolnić swoją nieruchomość od tego zapisu prawnego, musi porozumieć się z wierzycielem. Może nim być osoba prywatna, ale też firma, bank, urząd czy na przykład Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Za zgodą wierzyciela składa się w sądzie wniosek o wykreślenie hipoteki. Trzeba niestety za to zapłacić – opłata wynosi 100 złotych za każdą hipotekę. Warto przy tym wiedzieć, że taki wniosek może również złożyć notariusz potwierdzający akt notarialny przy sprzedaży nieruchomości – na przykład wtedy, gdy sprzedajemy dom obciążony hipoteką, ale dysponujemy porozumieniem z wierzycielem i jego zgodą na wykreślenie hipoteki.

Wygaśnięcie hipoteki przymusowej

Hipoteka przymusowa w określonych sytuacjach wygasa z mocy prawa. Będzie tak, gdy dłużnikowi uda się spłacić całą wierzytelność wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi. Wierzyciel traci tym samym podstawę do zabezpieczania swoich należności poprzez hipotekę.

Ciekawym przypadkiem jest natomiast przedawnienie się wierzytelności. Do takich sytuacji dochodzi na przykład wtedy, gdy dłużnikowi udawało się długo unikać spłaty swoich zobowiązań wobec urzędów, jak ZUS, urząd skarbowy czy jednostka samorządu terytorialnego.

Prawo stanowi, że przedawnienie się wierzytelności nie „kasuje” automatycznie hipoteki przymusowej i wierzyciel nadal może domagać się jej spłaty na drodze egzekucji nieruchomości prowadzonej przez komornika sądowego. Właśnie dlatego mając jakiś dług, którego powstanie skutkowało ustanowieniem hipoteki przymusowej, najlepiej jest jak najszybciej porozumieć się z wierzycielem odnośnie do sposobu i terminu spłaty.